Palenie przez ciężarną tytoniu i marihuany aż 4-krotnie zwiększa ryzyko zgonu dziecka
10 maja 2024, 08:56Zdaniem naukowców z Oregon Health & Science University kobieta używająca w czasie ciąży zarówno tytoniu, jak i marihuany, znacząco zwiększa ryzyko urodzenia dziecka o niskiej wadze, przedwczesnego porodu, a nawet śmierci potomka. Już zrezygnowanie z jednej z tych substancji znakomicie redukuje ryzyko. Marihuana jest legalizowana w kolejnych stanach, a legalizacja często rodzi przekonanie, że jest ona bezpieczna w ciąży. Wiemy, że wiele osób łączy używanie nikotyny i marihuany, postanowiliśmy więc sprawdzić, jakie są tego potencjalne skutki zarówno dla ciężarnej, jak i dla dziecka
Armatorzy oszczędzają i zrzucają zanieczyszczenia do Bałtyku. Kosztuje nas to setki milionów euro
9 maja 2024, 13:58Morze Bałtyckie to niezwykle delikatny ekosystem, jedno z najbardziej zagrożonych mórz świata. Tymczasem armatorzy statków, zamiast zainwestować w czystsze technologie, inwestują w instalacje, dzięki którym zrzucają do wody odpady powstałe w procesie oczyszczania spalin. Naukowcy z Uniwersytetu Technologicznego Chalmersa obliczyli, że same tylko społeczno-ekonomiczne koszty takich działań wyniosły w latach 2014–2022 ponad 680 milionów euro.
Niezwykłe odkrycie w ogródku. Nauczyciel znalazł kamień z pismem ogham
9 maja 2024, 12:11Graham Senior, nauczyciel geografii z Coventry, kopał w ogródku, gdy kilka centymetrów pod powierzchnią ziemi trafił na regularny kamień z widocznymi nacięciami. Zaintrygowany umył go, sfotografował, a zdjęcia wysłał znajomemu archeologowi. Ten stwierdził, że odkrycie jest na tyle interesujące, że warto zgłosić je do Portable Antiquities Scheme, gdzie rejestruje się przypadkowe znaleziska dokonane przez amatorów. Tamtejsza kurator przesłała zdjęcia profesor Katherinie Forsyth z University of Glasgow, która potwierdziła, że nacięcia to wczesnośredniowieczne pismo ogham.
Naukowcy z NASA przypuszczają, że nowy teleskop kosmiczny znajdzie czarne dziury „wagi piórkowej”
8 maja 2024, 14:17Grupa naukowców z NASA prognozuje, że Teleskop Kosmiczny Nancy Grace Roman, który ma zostać wystrzelony w 2027 roku i umieszczony w punkcie libracyjnym L2, może odnaleźć czarne dziury o niezwykle niskiej masie, w tym o masie Ziemi. Odkrycie takich czarnych dziur byłoby niezwykle ważnym krokiem w rozwoju astronomii i fizyki cząstek, gdyż tego typu obiekty nie mogą powstać w ramach żadnego znanego nam procesu fizycznego, mówi William DeRocco, główny autor nowych badań. Jeśli je znajdziemy, wstrząśniemy fizyką teoretyczną, dodaje.
Rekordowe upały na Pacyfiku spowodowane przez... redukcję emisji zanieczyszczeń przez Chiny
8 maja 2024, 09:31W latach 2010–2020 na północnym-wschodzie Pacyfiku notowano rekordowe wysokie temperatury powierzchni wody. Pojawiły się liczne długotrwałe fale ekstremalnych upałów. Częściowo mogło się do tego przyczynić naturalna coroczna zmienność klimatu, jednak naukowców zastanawiało, dlaczego zjawiska takie były bardziej intensywne i dochodziło do nich częściej niż wcześniej. Grupa uczonych z Chin, USA i Niemiec rozwiązała zagadkę, a swoje wnioski opisała na łamach PNAS.
Narodowe Centrum Badań Jądrowych sprawdza, jak fotoparowanie pyłu wpływa na ewolucję galaktyk
8 maja 2024, 07:38Naukowcy z Zakładu Astrofizyki Narodowego Centrum Badań Jądrowych badali fotoparowanie pyłu międzygwiazdowego i znaczenie tego zjawiska dla ewolucji galaktyk. Pył, ważny element ośrodka międzygwiazdowego, wpływa na powstawanie nowych molekuł, ochładzanie gazu – co z kolei wpływa na tworzenie gwiazd – rozkład energii w galaktykach, pozwala nam też na szacowanie właściwości fizycznych galaktyk, jak tempo formowania się gwiazd czy ich łączna masa.
Adoptują, zamiast zabijać i odnoszą reprodukcyjny sukces
7 maja 2024, 12:08W świecie zwierząt, gdy samica posiadająca młode traci partnera i akceptuje nowego, często oznacza to wyrok śmierci dla potomstwa. Nowy partner, robią tak na przykład lwy czy goryle, zabija dzieci poprzednika, by mieć pewność, że młode o które będzie się troszczył, są jego. Okazuje się, że rację miał Sievert Rohner, kurator kolekcji ptaków w Burke Museum, gdy w 1986 roku przewidywał, że niektóre ptaki mogą adoptować młode poprzednika. Robi tak przynajmniej jeden gatunek, a sukces reprodukcyjny samca, który adoptuje, jest taki sam, co samca decydującego się na zabicie potomstwa poprzednika.
XIX edycja konkursu Fizyczne Ścieżki rozstrzygnięta!
6 maja 2024, 18:46Tegoroczna edycja konkursu Fizyczne Ścieżki została rozstrzygnięta. Finał Konkursu odbył się 19 kwietnia br. w kompleksie jądrowym Świerk. Jury Konkursu, składające się z naukowców reprezentujących uczelnie wyższe oraz pracowników instytutów badawczych w Polsce zgodnie uznało, że prace były niezwykle ciekawe i wykonane na bardzo wysokim poziomie. Wśród wyróżnionych prac znalazły się m.in. komora mgłowa przeznaczona do obserwowania promieniowania jonizującego, pojazd „Blackbird”, który może poruszać się szybciej niż wiatr, badania plam na Słońcu, a także rozważania, czy robot może zastąpić fizyka.
Wiewiórki ludzi czy ludzie wiewiórki? Kto kogo zaraził trądem?
6 maja 2024, 11:38Badacze ze Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i USA udowodnili, że wiewiórki na Wyspach Brytyjskich już w średniowieczu były nosicielami wywołującymi trąd bakterii Mycobacterium leprae oraz odkryli związek pomiędzy patogenem u wiewiórek, a lokalną ludzką populacją. Trąd, który w Europie uważamy za chorobę przeszłości, wciąż atakuje każdego roku około 200 000 osób na świecie.
Zaobserwowano, jak orangutan zrobił maść i leczył nią ranę twarzy
6 maja 2024, 09:41Zwierzęta wykorzystują rośliny lecznicze, zarówno zapobiegawczo, jak i by pomóc sobie w różnego typu schorzeniach. Ptaki, pszczoły, jaszczurki, słonie czy szympansy zjadają rośliny, dzięki którym czują się lepiej, zapobiegają chorobom czy zabijają pasożyty. Najczęściej obserwowanym tego typu zachowaniem jest jedzenie trawy przez psy, które chcą sprowokować wymioty i ulżyć sobie w problemach z przewodem pokarmowym. Naukowcy z Niemiec i Indonezji donieśli właśnie o orangutanie, który leczył ranę własnoręcznie wykonaną pastą roślinną.
